ถาม-ตอบเกี่ยวกับ: ความหมายและสมบัติพื้นฐานของสาร

1. คำถาม: สาร (Substance หรือ Matter) คืออะไร?

• คำตอบ: คือ สิ่งต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัวเรา ซึ่งมีคุณสมบัติหลัก 2 ประการ คือ มีมวล และ ต้องการที่อยู่ (มีปริมาตร)

2. คำถาม: "มวล" (Mass) ของสารคืออะไร?

• คำตอบ: คือ ปริมาณเนื้อสารทั้งหมด ที่ประกอบอยู่ในวัตถุนั้น ๆ เป็นค่าคงที่ ไม่เปลี่ยนแปลงไปตามสถานที่ เช่น มวลของก้อนหินจะเท่ากันไม่ว่าจะวัดที่โลกหรือดวงจันทร์

3. คำถาม: หน่วยที่ใช้วัด "มวล" ในระบบสากลคืออะไร?

• คำตอบ: หน่วยที่ใช้วัดมวลคือ กรัม (g) หรือ กิโลกรัม (kg) ซึ่งสามารถวัดได้ด้วยเครื่องมือที่เรียกว่า เครื่องชั่ง

4. คำถาม: "น้ำหนัก" (Weight) แตกต่างจาก "มวล" อย่างไร?

• คำตอบ: น้ำหนัก คือ แรงโน้มถ่วง ที่กระทำต่อมวลของวัตถุ ดังนั้นน้ำหนักจึง เปลี่ยนแปลงได้ ขึ้นอยู่กับแรงโน้มถ่วงในสถานที่นั้น ๆ แต่ มวล จะคงที่เสมอ

5. คำถาม: "ต้องการที่อยู่" ของสาร หมายความว่าอย่างไร?

• คำตอบ: หมายความว่าสารนั้น ๆ มี ปริมาตร (Volume) หรือสามารถ ครอบครองพื้นที่ในอวกาศ ได้ และไม่สามารถมีสารสองชนิดมาอยู่ในพื้นที่เดียวกันได้พร้อมกัน

6. คำถาม: หน่วยที่ใช้วัด "ปริมาตร" (Volume) คืออะไร?

• คำตอบ: หน่วยที่ใช้วัดปริมาตร ได้แก่ ลูกบาศก์เซนติเมตร (\(\text{cm}^3\)) หรือ มิลลิลิตร (mL) สำหรับของเหลว

7. คำถาม: อากาศ จัดเป็นสารหรือไม่?

• คำตอบ: จัดเป็นสาร ครับ แม้เราจะมองไม่เห็น แต่ อากาศมีมวล และ ต้องการที่อยู่ (มีปริมาตร) ซึ่งสามารถพิสูจน์ได้ เช่น การเป่าลมเข้าไปในลูกโป่งจะทำให้ลูกโป่งพองออก

8. คำถาม: แสงแดด หรือ เสียง จัดเป็นสารหรือไม่?

• คำตอบ: ไม่จัดเป็นสาร ครับ เพราะ แสงแดดและเสียงเป็นรูปแบบของพลังงาน ไม่ใช่สิ่งที่ประกอบขึ้นจากมวลและไม่ต้องการที่อยู่

9. คำถาม: สมบัติใดที่ใช้เป็นเกณฑ์ในการจำแนกสารออกจากพลังงาน?

• คำตอบ: เกณฑ์ที่ใช้คือ มวล และ ปริมาตร (ความต้องการที่อยู่) สารมีทั้งสองอย่าง ส่วนพลังงานไม่มี

10. คำถาม: ก้อนน้ำแข็ง (ของแข็ง), น้ำเปล่า (ของเหลว), และไอน้ำ (แก๊ส) จัดเป็นสารหรือไม่?

• คำตอบ: จัดเป็นสารทั้งหมด ครับ เพราะทั้งสามสิ่งเป็น สถานะที่แตกต่างกัน ของสารชนิดเดียวกัน (น้ำ) และต่างก็มีมวลและต้องการที่อยู่