ถาม-ตอบเกี่ยวกับ: การกรอง

1. คำถาม: การกรอง (Filtration) คืออะไร?

• คำตอบ: คือ วิธีการแยกสารเนื้อผสม ที่เป็น ของแข็ง ซึ่ง ไม่ละลาย อยู่ใน ของเหลว โดยอาศัยการผ่านสารผสมนั้นไปยังวัสดุที่มีรูพรุน (ตัวกรอง) เพื่อแยกของแข็งออกจากของเหลว

2. คำถาม: การกรองอาศัยสมบัติใดของสารในการแยก?

• คำตอบ: อาศัยสมบัติที่ ขนาดอนุภาค ของสารองค์ประกอบ แตกต่างกัน โดยของแข็งจะมีขนาดอนุภาคที่ ใหญ่กว่า รูพรุนของตัวกรอง จึงถูกกักไว้ ส่วนของเหลวและอนุภาคที่เล็กกว่าจะไหลผ่านไปได้

3. คำถาม: วัสดุที่ใช้ในการกรอง (Filter Medium) มีอะไรบ้าง?

• คำตอบ: วัสดุที่ใช้ในการกรองเรียกว่า ตัวกรอง เช่น กระดาษกรอง (Filter Paper), ผ้าขาวบาง, สำลี, หรือทราย (ในการกรองน้ำ)

4. คำถาม: "สารที่เหลืออยู่บนกระดาษกรอง" เรียกว่าอะไร?

• คำตอบ: เรียกว่า กากกรอง (Residue) ซึ่งคือส่วนที่เป็น ของแข็ง

5. คำถาม: "ของเหลวที่ไหลผ่านกระดาษกรองออกมา" เรียกว่าอะไร?

• คำตอบ: เรียกว่า สารกรอง (Filtrate) หรือ ของเหลวที่กรองได้ ซึ่งเป็นส่วนที่เป็น ของเหลวที่ใส

6. คำถาม: การกรองเหมาะสมสำหรับแยกสารละลาย (Solution) หรือไม่?

• คำตอบ: ไม่เหมาะสมครับ เพราะสารละลายเป็นสารเนื้อเดียวที่มีอนุภาคเล็กมาก ทำให้ อนุภาคของตัวถูกละลายลอดผ่าน รูพรุนของกระดาษกรองไปได้ทั้งหมด จึงไม่เกิดการแยกตัว

7. คำถาม: การกรองถูกนำไปใช้ในชีวิตประจำวันอย่างไร?

• คำตอบ: ตัวอย่างเช่น การกรองน้ำชา เพื่อแยกใบชาออกจากน้ำ, การกรองน้ำกาแฟ เพื่อแยกกากกาแฟ, หรือ การกรองน้ำประปา เพื่อแยกสิ่งสกปรก

8. คำถาม: การกรองมีขั้นตอนที่ควรทำก่อนหน้าหรือไม่?

• คำตอบ: ถ้าสารผสมนั้นมีของแข็งอยู่หนาแน่นและมีตะกอนมาก ควรกระตุ้นให้เกิด การตกตะกอน (Sedimentation) และ การรินออก (Decantation) ก่อน เพื่อให้การกรองเร็วขึ้นและประหยัดกระดาษกรอง

9. คำถาม: หากต้องการให้การกรองเร็วขึ้น สามารถทำได้อย่างไรบ้าง?

• คำตอบ: สามารถทำได้โดย พับกระดาษกรองให้เป็นจีบ (เพิ่มพื้นที่ผิวสัมผัส) และใช้ เครื่องมือช่วยดูด (เช่น ปั๊มสุญญากาศ) เพื่อเพิ่มแรงดึงของเหลวผ่านตัวกรอง

10. คำถาม: ในการกรองที่ใช้ในอุตสาหกรรม การกรองมีความสำคัญอย่างไร?

• คำตอบ: มีความสำคัญในการ แยกสิ่งเจือปน หรือ แยกผลิตภัณฑ์ ที่เป็นของแข็งออกจากของเหลว เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีความ บริสุทธิ์ หรือมีคุณภาพตามที่ต้องการ