ถาม-ตอบเกี่ยวกับ: ส่วนประกอบ, การเกิด, และความสำคัญของดิน

1. คำถาม: ดิน (Soil) คืออะไร?

• คำตอบ: คือ ส่วนผสมของวัสดุต่าง ๆ ที่ปกคลุมผิวโลก เกิดจากการผุพังของหินและแร่ธาตุ ผสมกับอินทรียวัตถุ (ซากพืชซากสัตว์) เป็นแหล่งกำเนิดและที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตหลายชนิด

2. คำถาม: ส่วนประกอบหลักของดินมีอะไรบ้าง?

• คำตอบ: ดินประกอบด้วยส่วนหลัก 4 ส่วน คือ

  • แร่ธาตุ (Inorganic Matter): เช่น เศษหิน ทราย ตะกอน (ประมาณ 45%)

  • อินทรียวัตถุ (Organic Matter): ซากพืชซากสัตว์ที่ย่อยสลายแล้ว (ประมาณ 5%)

  • น้ำ (Water): น้ำที่อยู่ในช่องว่างระหว่างอนุภาคดิน (ประมาณ 25%)

  • อากาศ (Air): อากาศที่อยู่ในช่องว่างระหว่างอนุภาคดิน (ประมาณ 25%)

3. คำถาม: "อินทรียวัตถุ" ในดินคืออะไร และมีความสำคัญอย่างไร?

• คำตอบ: คือ ซากพืชซากสัตว์ที่ย่อยสลายแล้ว หรืออยู่ในระหว่างการย่อยสลาย เมื่อย่อยสลายสมบูรณ์จะกลายเป็น ฮิวมัส ซึ่งทำหน้าที่ให้ ธาตุอาหาร แก่พืช และช่วยให้ดินอุ้มน้ำได้ดี

4. คำถาม: ดินเกิดขึ้นได้อย่างไร?

• คำตอบ: เกิดจากกระบวนการ ผุพัง (Weathering) ของหินและแร่ธาตุอย่างช้า ๆ ร่วมกับการ ทับถมของอินทรียวัตถุ โดยใช้เวลาในการเกิด นานมาก (หลายร้อยปีต่อการสร้างดินหนา 1 เซนติเมตร)

5. คำถาม: ดินชั้นใดที่มีความอุดมสมบูรณ์และเหมาะแก่การเพาะปลูกที่สุด?

• คำตอบ: คือ ดินชั้นบนสุด (Topsoil) ซึ่งเป็นชั้นที่มีปริมาณ ฮิวมัส และ อินทรียวัตถุ สูงที่สุด

6. คำถาม: ดินมีความสำคัญต่อ "พืช" อย่างไร?

• คำตอบ: ดินเป็น แหล่งยึดเกาะ ของรากพืช เป็น แหล่งกักเก็บน้ำ และเป็น แหล่งของธาตุอาหาร ที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช

7. คำถาม: ดินมีความสำคัญต่อ "สัตว์" อย่างไร?

• คำตอบ: ดินเป็น ที่อยู่อาศัย ของสัตว์ขนาดเล็กและสิ่งมีชีวิตใต้ดินมากมาย เช่น ไส้เดือน, มด, และจุลินทรีย์ และยังเป็น รากฐานของห่วงโซ่อาหาร บนบก

8. คำถาม: จุลินทรีย์ (Microorganisms) ในดินมีบทบาทอย่างไร?

• คำตอบ: มีบทบาทสำคัญในการ ย่อยสลาย อินทรียวัตถุให้กลายเป็นสารอาหารที่พืชสามารถนำไปใช้ได้ ทำให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์

9. คำถาม: การสูญเสีย "ดินชั้นบน" (Topsoil) ส่งผลเสียต่อสิ่งมีชีวิตอย่างไร?

• คำตอบ: ดินชั้นบนเป็นชั้นที่อุดมสมบูรณ์ที่สุด หากสูญเสียไปเนื่องจากการกัดเซาะ จะทำให้ พื้นที่เพาะปลูกเสื่อมโทรม และ ผลผลิตทางการเกษตรลดลง อย่างมาก

10. คำถาม: การใส่ปุ๋ยเคมีมากเกินไปส่งผลกระทบต่อดินอย่างไร?

• คำตอบ: อาจทำให้ ดินเป็นกรด หรือเกิดการสะสมของสารเคมีที่ไม่เป็นประโยชน์ ซึ่งส่งผลเสียต่อความสมดุลของจุลินทรีย์ในดิน และทำให้ดินเสื่อมสภาพในระยะยาว