โจทย์คณิตศาสตร์ ป.4 หมวด: การบวกและการลบเศษส่วน

ข้อ 6. จงหาจำนวนที่แทน \(\Box\) ในประโยคสัญลักษณ์: \(3\frac{1}{6} - \Box = 1\frac{2}{3}\)

อธิบายโจทย์และแนวทางการแก้โจทย์

โจทย์นี้คือการหาค่าของ ตัวไม่ทราบค่า \(\Box\) ในสมการการลบ ซึ่งมีรูปแบบคือ ตัวตั้ง - ตัวลบ = ผลลัพธ์

  • ตัวตั้ง: \(3\frac{1}{6}\)
  • ตัวลบ: \(\Box\) (สิ่งที่เราต้องการหา)
  • ผลลัพธ์: \(1\frac{2}{3}\)

หลักการสำคัญ:

  • ในการหาค่า ตัวลบ ที่หายไปในสมการ เราสามารถใช้ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบได้โดย ตัวลบ = ตัวตั้ง - ผลลัพธ์
  • ดังนั้น เราต้องนำ ตัวตั้ง (\(3\frac{1}{6}\)) ลบด้วย ผลลัพธ์ (\(1\frac{2}{3}\)) เพื่อหาค่าของ \(\Box\)
    ตั้งสมการได้ดังนี้ \(\Box = 3\frac{1}{6} - 1\frac{2}{3}\)

แนวทางการแก้โจทย์

  • เปลี่ยนเป็นเศษเกิน: เปลี่ยนจำนวนคละทั้งสองให้เป็นเศษเกินก่อน เพื่อให้การคำนวณง่ายขึ้น
  • หาตัวส่วนร่วม: หา ค.ร.น. ของตัวส่วน
  • ลบเศษส่วน: ปรับเศษส่วนให้มีส่วนร่วมแล้วนำมาลบกัน
  • ทำผลลัพธ์ให้เป็นจำนวนคละ: เปลี่ยนผลลัพธ์สุดท้ายกลับเป็นจำนวนคละ

ขั้นตอนการแก้โจทย์

ขั้นตอนที่ 1: เปลี่ยนจำนวนคละให้เป็นเศษเกิน

1. เปลี่ยน \(3\frac{1}{6}:\)

  • \((3 \times 6) + 1 = 18 + 1 = 19\)

  • จะได้ \(\frac{19}{6}\)

2. เปลี่ยน \(1\frac{2}{3}:\)

  • \(1 \times 3) + 2 = 3 + 2 = 5\)

  • จะได้ \(\frac{5}{3}\)

  • สมการคำนวณใหม่: \(\Box = \frac{19}{6} - \frac{5}{3}\)

ขั้นตอนที่ 2: หาตัวส่วนร่วม (หา ค.ร.น. ของ 6 และ 3)
  • พิจารณาตัวส่วน: คือ 6 และ 3

  • หา ค.ร.น.: 6 เป็นพหุคูณของ 3 (\(3 \times 2 = 6)\) ดังนั้น ค.ร.น. คือ 6

ขั้นตอนที่ 3: ปรับเศษส่วนให้มีตัวส่วนเป็น 6 และนำมาลบกัน

1. เศษส่วน \(\frac{19}{6}\) มีตัวส่วนเป็น 6 อยู่แล้ว

2. ปรับ \(\frac{5}{3}\) ให้มีตัวส่วนเป็น 6:

  • คูณ 2 ด้วย 2 ทั้งเศษและส่วน:

    \(\frac{5}{3} = \frac{5 \times \mathbf{2}}{3 \times \mathbf{2}} = \frac{10}{6}\)

3. นำ \(\frac{19}{6} - \frac{10}{6}\) มาลบกัน:

  • นำตัวเศษมาลบกัน: 19 - 10 = 9

  • คงตัวส่วนไว้: 6

  • ผลลัพธ์คือ: \(\frac{9}{6}\)

ขั้นตอนที่ 4: ทำผลลัพธ์ให้เป็นรูปอย่างง่าย (ทำเป็นจำนวนคละและเศษส่วนอย่างต่ำ)

1. ทำเป็นเศษส่วนอย่างต่ำ:

  • \(\frac{9}{6}\) ทั้งตัวเศษและตัวส่วนสามารถหารด้วย 3 ได้ลงตัว

    \(\frac{9 \div \mathbf{3}}{6 \div \mathbf{3}} = \frac{3}{2}\)

2. ทำเป็นจำนวนคละ:

  • \(\frac{3}{2}\) เป็นเศษเกิน

  • \(3 \div 2\) ได้ 1 ครั้ง เหลือเศษ 1

  • เขียนเป็นจำนวนคละ: \(1\frac{1}{2}\)


✅ เฉลยคำตอบ

จำนวนที่แทน \(\Box\) คือ  \(1\frac{1}{2}\) 


Free Joomla templates by Ltheme