โจทย์คณิตศาสตร์ ป.5 หมวด: การหารทศนิยม

ข้อ 10. นมสดมีปริมาณ 9.6 ลิตร ต้องการแบ่งใส่กล่องเล็ก กล่องละ 0.4 ลิตร จะได้ทั้งหมดกี่กล่อง

อธิบายโจทย์และแนวทางการแก้โจทย์

• ทำความเข้าใจสถานการณ์:

  • ปริมาณทั้งหมด: 9.6 ลิตร
  • ปริมาณต่อกล่อง: 0.4 ลิตร
• แนวทางการแก้โจทย์: การหาจำนวนกล่องที่ใช้ในการแบ่งปริมาณทั้งหมดออกเป็นส่วนย่อย ๆ คือการดำเนินการ หาร
• ประโยคสัญลักษณ์:
  จำนวนกล่อง = ปริมาณทั้งหมด ÷ ปริมาณต่อกล่อง
  จำนวนกล่อง = 9.6 ÷ 0.4
• หลักการคำนวณ: เนื่องจาก ตัวหาร (0.4) เป็นทศนิยม เราต้องทำการ เลื่อนจุดทศนิยม เพื่อเปลี่ยนตัวหารให้เป็นจำนวนเต็มก่อน

• ความสัมพันธ์ของการหาร: เมื่อตัวตั้งและตัวหารเป็นทศนิยมและมีตำแหน่งเท่ากัน (เช่น 9.6 และ 0.4 มี 1 ตำแหน่งเท่ากัน) การเลื่อนจุดทศนิยมไปในจำนวนที่เท่ากัน จะทำให้ค่าของโจทย์ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไป แต่จะทำให้การคำนวณง่ายขึ้นอย่างมาก (เปลี่ยนโจทย์ยาก 9.6 ÷ 0.4 เป็นโจทย์ง่าย 96 ÷ 4)
• การตรวจสอบคำตอบ: ถ้า 24 กล่อง แต่ละกล่องมี 0.4 ลิตร จะต้องมีปริมาณรวม: 24 × 0.4
  • 24 × 4 = 96
  • ใส่ทศนิยม 1 ตำแหน่ง: 9.6 ลิตร
  • ซึ่งเท่ากับปริมาณนมสดทั้งหมดในโจทย์ ดังนั้นคำตอบถูกต้อง

ขั้นตอนการแก้โจทย์

ขั้นตอนที่ 1: ปรับตัวหารให้เป็นจำนวนเต็ม

• ตัวหาร (0.4): มี 1 ตำแหน่ง → ต้องคูณด้วย 10

  • 0.4 × 10 = 4

• ตัวตั้ง (9.6): ต้องคูณด้วย 10 เช่นกัน

  • 9.6 × 10 = 96

• โจทย์ใหม่: เราจะแก้โจทย์ 96 ÷ 4 แทน ซึ่งเป็นการหารจำนวนเต็มด้วยจำนวนเต็ม

ขั้นตอนที่ 2: ทำการหารยาว (96 ÷ 4)

• พิจารณาหลักสิบ (เลข 9): 4 คูณอะไรได้ใกล้เคียง 9 ที่สุด?

  • 4 × 2 = 8

  • ใส่ 2 ไว้เหนือเลข 9

  • 9 - 8 = 1 (เหลือเศษ 1)

• พิจารณาหลักหน่วย (เลข 16): ดึงเลข 6 ลงมาต่อจากเศษ 1 กลายเป็น 16

• ทำการหารต่อ: 4 คูณอะไรได้ 16?

  • 4 × 4 = 16

  • ใส่ 4 ไว้ต่อท้ายเลข 2 ในผลหาร

  • 16 - 16 = 0 (เหลือเศษ 0)

\(\begin{array}{r} 24 \\ 4 \hspace{0mm} \overline{\smash) 96} \\ -8 \hspace{2mm} \\ \hline 16 \\ -16 \\ \hline 0 \end{array}\)

ผลหารที่ได้ คือ 24

✅ เฉลยคำตอบ

จะได้ทั้งหมด 24 กล่อง