โจทย์คณิตศาสตร์ ป.5 หมวด: การหารทศนิยม
ข้อ 6. สายไฟยาว 18 เมตร นำมาตัดเป็นเส้นยาวเส้นละ 0.75 เมตร จะตัดสายไฟได้ทั้งหมดกี่เส้น
อธิบายโจทย์และแนวทางการแก้โจทย์
-
ทำความเข้าใจสถานการณ์:
- ความยาวทั้งหมด: 18 เมตร (จำนวนเต็ม)
- ความยาวที่ต้องการตัดแต่ละเส้น: 0.75 เมตร (ทศนิยม 2 ตำแหน่ง)
-
แนวทางการแก้โจทย์: การหาจำนวนครั้งที่สิ่งของความยาวหนึ่งสามารถถูกตัดออกจากความยาวทั้งหมด คือการดำเนินการ หาร
-
ประโยคสัญลักษณ์:
-
จำนวนเส้นที่ตัดได้ = ความยาวทั้งหมด ÷ ความยาวต่อเส้น
จำนวนเส้นที่ตัดได้ = 18 ÷ 0.75
-
-
หลักการคำนวณ: เนื่องจาก ตัวหาร (0.75) เป็นทศนิยม เราต้องทำการ เลื่อนจุดทศนิยม เพื่อเปลี่ยนตัวหารให้เป็นจำนวนเต็มก่อน
-
การแปลงโจทย์จากจำนวนเต็ม: เมื่อตัวตั้งเป็นจำนวนเต็ม (เช่น 18) แต่ตัวหารเป็นทศนิยม (เช่น 0.75) ในขั้นตอนการปรับโจทย์ เราต้องมองว่า 18 มีทศนิยมซ่อนอยู่ (18.00) และเมื่อเลื่อนจุดไป 2 ตำแหน่ง จึงกลายเป็น 1800
-
ความสมเหตุสมผลของคำตอบ: การหารด้วยทศนิยมที่น้อยกว่า 1 (เช่น 0.75) ผลลัพธ์ที่ได้จะต้อง มากกว่า ตัวตั้งเดิมเสมอ (เช่น 24 > 18) ซึ่งสอดคล้องกับความเป็นจริงที่ว่าเมื่อตัดเส้นเล็ก ๆ ย่อมได้จำนวนเส้นมากกว่าความยาวเดิม
ขั้นตอนการแก้โจทย์
ขั้นตอนที่ 1: ปรับตัวหารให้เป็นจำนวนเต็ม
-
ตัวหาร (0.75): มี 2 ตำแหน่ง → ต้องคูณด้วย 100
-
0.75 × 100 = 75
-
-
ตัวตั้ง (18): ต้องคูณด้วย 100 เช่นกัน
-
18 × 100 = 1800
-
-
โจทย์ใหม่: เราจะแก้โจทย์ 1800 ÷ 75 แทน
ขั้นตอนที่ 2: ทำการหารยาว (1800 ÷ 75)
-
พิจารณาหลักพันและหลักร้อย (เลข 180): 75 คูณอะไรได้ใกล้เคียง 180 ที่สุด?
-
75 × 1 = 75
-
75 × 2 = 150
-
75 × 3 = 225 (เกิน)
-
ใส่ 2 ไว้เหนือเลข 0
-
180 - 150 = 30 (เหลือเศษ 30)
-
\(\begin{array}{r} 2 \\ 75 \hspace{0mm} \overline{\smash) 1800} \\ -150 \hspace{2mm} \\ \hline 30 \hspace{2mm} \end{array}\)
-
พิจารณาหลักสิบและหลักหน่วย (เลข 300): ดึงเลข 0 ตัวสุดท้ายลงมาต่อจากเศษ 30 กลายเป็น 300
-
ทำการหารต่อ: 75 คูณอะไรได้ 300?
-
ลองประมาณ: 75 × 4
-
75 × 4 = (75 × 2) + (75 × 2) = 150 + 150 = 300
-
ใส่ 4 ไว้ต่อจากเลข 2 ในผลหาร
-
300 - 300 = 0 (เหลือเศษ 0)
-
\(\begin{array}{r} 24 \\ 75 \hspace{0mm} \overline{\smash) 1800} \\ -150 \hspace{2mm} \\ \hline 300 \\ -300 \\ \hline 0 \end{array}\)
ผลหารที่ได้ คือ 24
✅ เฉลยคำตอบ
จะตัดสายไฟได้ทั้งหมด 24 เส้น