โจทย์คณิตศาสตร์ ป.5 หมวด: การคูณทศนิยม
ข้อ 10. ลังผลไม้เปล่ามีน้ำหนัก 1.5 กิโลกรัม เมื่อใส่ผลไม้ลงไป ลังผลไม้รวมผลไม้มีน้ำหนักเป็น 15 เท่าของน้ำหนักลังเปล่า จงหาว่าผลไม้หนักเท่าไร (ตอบในรูปทศนิยม)
อธิบายโจทย์และแนวทางการแก้โจทย์
-
ข้อมูลที่โจทย์ให้มา:
- น้ำหนักลังเปล่า = 1.5 กิโลกรัม
- น้ำหนักรวม (ลังเปล่า + ผลไม้) = 15 เท่าของน้ำหนักลังเปล่า
-
สิ่งที่โจทย์ต้องการหา: น้ำหนักของผลไม้ เท่านั้น
-
แนวทางการแก้โจทย์ (2 ขั้นตอน):
- ขั้นที่ 1 (คูณ): หา น้ำหนักรวม ของลังและผลไม้ (1.5 × 15)
- ขั้นที่ 2 (ลบ): นำ น้ำหนักรวม ที่ได้ มา ลบออกด้วยน้ำหนักลังเปล่า เพื่อให้เหลือน้ำหนักผลไม้ (น้ำหนักรวม - 1.5)
หลักการสำคัญ:
-
การวิเคราะห์โจทย์ปัญหาหลายขั้นตอน: โจทย์ปัญหาส่วนใหญ่ในชีวิตจริงมักจะต้องใช้การดำเนินการทางคณิตศาสตร์ มากกว่าหนึ่งครั้ง (เช่น ข้อนี้ใช้การคูณ 1.5 × 15 และตามด้วยการลบ 22.5 - 1.5 ) นักเรียนต้องฝึกแยกแยะและจัดลำดับความสำคัญของขั้นตอนให้ถูกต้อง
-
คำสำคัญ (Keywords) ในโจทย์ปัญหา:
- คำว่า "เป็น 15 เท่า" หมายถึงการดำเนินการ คูณ (A × 15)
- คำว่า "จงหาว่าผลไม้หนักเท่าไร" หมายถึงการหา ส่วนที่เหลือ หลังจากนำน้ำหนักรวมไป ลบออกด้วยน้ำหนักลังเปล่า
-
การหาค่าจริงเทียบกับค่า "เท่า": ต้องแยกให้ออกว่า 22.5 คือ น้ำหนักรวม (ลัง + ผลไม้) ไม่ใช่คำตอบสุดท้ายที่โจทย์ต้องการ ดังนั้นต้องไม่ลืมขั้นตอนสุดท้ายคือการลบน้ำหนักลังเปล่าออก
-
การเขียนคำตอบจำนวนเต็มในรูปทศนิยม: แม้ว่าคำตอบที่ได้คือ 21 ซึ่งเป็นจำนวนเต็ม แต่โจทย์กำหนดให้ตอบในรูปทศนิยม จึงควรเขียนเป็น 21.0 เพื่อให้สอดคล้องกับรูปแบบของโจทย์ปัญหาเกี่ยวกับน้ำหนักที่เป็นทศนิยม
ขั้นตอนการแก้โจทย์
ขั้นตอนที่ 1: หาน้ำหนักรวม (คูณ)
ประโยคสัญลักษณ์: 1.5 × 15 = \(\Box\)
-
คูณเหมือนจำนวนเต็ม: นำ 15 คูณกับ 15
→ 15 × 15 = 225 -
ใส่จุดทศนิยมกลับคืน:
-
ตัวตั้ง (1.5) มี 1 ตำแหน่ง
-
ตัวคูณ (15) มี 0 ตำแหน่ง
-
รวม: 1 + 0 = 1 ตำแหน่ง
-
นำ 225 มาใส่จุด 1 ตำแหน่ง: 22.5
-
ดังนั้น: น้ำหนักรวมของลังผลไม้และผลไม้คือ 22.5 กิโลกรัม
-
ขั้นตอนที่ 2: หาน้ำหนักผลไม้ (ลบ)
ประโยคสัญลักษณ์: น้ำหนักรวม - น้ำหนักลังเปล่า = \(\Box\)
\(\Box\) = 22.5 - 1.5
ตั้งลบ: ให้จุดทศนิยมตรงกัน
\(\begin{array}{r} 22.5 \\ - \quad 1.5 \\ \hline \mathbf{21.0} \\ \end{array}\)
-
-
22.5 - 1.5 = 21
-
ดังนั้น: น้ำหนักของผลไม้คือ 21 กิโลกรัม
✅ เฉลยคำตอบ
ผลไม้หนัก 21 กิโลกรัม