โจทย์คณิตศาสตร์ ป.5 หมวด: การคูณทศนิยม
ข้อ 9. น้ำมันเบนซินราคาลิตรละ 32.40 บาท ถ้าเติมน้ำมัน 15.5 ลิตร จะต้องจ่ายเงินทั้งหมดเท่าไร
อธิบายโจทย์และแนวทางการแก้โจทย์
-
ทำความเข้าใจสถานการณ์:
- ราคาต่อหน่วย: น้ำมันราคา 32.40 บาท ต่อ 1 ลิตร (ทศนิยม 2 ตำแหน่ง)
- ปริมาณที่ซื้อ: เติมน้ำมัน 15.5 ลิตร (ทศนิยม 1 ตำแหน่ง)
-
ประโยคสัญลักษณ์: ราคาที่ต้องจ่ายทั้งหมดคือ ราคาต่อลิตร × จำนวนลิตร → 32.40 × 15.5 = \(\Box\)
-
หลักการคำนวณ: เราจะคูณเลขแบบ จำนวนเต็ม (3240 × 155) แล้วค่อย ใส่จุดทศนิยมกลับคืน
หลักการสำคัญ:
-
การประมาณค่า: เราสามารถประมาณคำตอบได้คร่าวๆ ก่อนเริ่มคำนวณจริง เพื่อตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบเช่น 32 × 15 \(\approx\) 32 × 10 = 320 หรือ 30 × 15 = 450 ดังนั้นคำตอบ 502.20 จึงเป็นค่าที่สมเหตุสมผล
-
การคูณเลขหลายหลัก: ต้องตั้งใจในขั้นตอนการคูณแต่ละบรรทัดให้ดี และระวังเรื่องการใส่ 0 เพื่อเลื่อนหลักให้ถูกต้อง
ขั้นตอนการแก้โจทย์
ขั้นตอนที่ 1: คูณเหมือนจำนวนเต็ม (3240 × 155)
เราจะละเลยจุดทศนิยมชั่วคราวและคูณ 3240 กับ 155
-
บรรทัดที่ 1 (คูณด้วย 5):
-
5 × 3240 = 16200
-
-
บรรทัดที่ 2 (คูณด้วย 50):
-
5 × 3240 = 16200 (เติม 0 รอไว้ 1 ตัว) → 162000
-
-
บรรทัดที่ 3 (คูณด้วย 100):
-
1 × 3240 = 3240 (เติม 0 รอไว้ 2 ตัว) → 324000
-
\(\begin{array}{rl} & 3240 \\ \times & 155 \\ \hline & 16200 \\ + & 162000 \\ + & 324000 \\ \hline & \mathbf{502200} \\ \end{array}\)
-
ผลคูณของจำนวนเต็ม คือ 502,200
ขั้นตอนที่ 2: ใส่จุดทศนิยมกลับคืน
- นับจำนวนตำแหน่งทศนิยมในโจทย์:
-
ราคา: 32.40 (มี 2 ตำแหน่ง)
-
ปริมาณ: 15.5 (มี 1 ตำแหน่ง)
-
รวมจำนวนตำแหน่งทศนิยม: 2 + 1 = 3 ตำแหน่ง
-
- ใส่จุดทศนิยม: นำผลคูณที่ได้ (502,200) แล้วนับจากขวาสุดเข้ามาทางซ้าย 3 ตำแหน่ง
502200 → 502.200
- เขียนคำตอบในรูปแบบเงิน: เนื่องจากเป็นเรื่องราคา เรามักจะเขียนในรูปทศนิยม 2 ตำแหน่ง (สตางค์) หรือตัด 0 ตัวสุดท้ายทิ้ง
502.20 บาท
✅ เฉลยคำตอบ
จะต้องจ่ายเงินทั้งหมด 502.20 บาท